Na co wpłynie zmiana oprocentowania na stałe?

Oprocentowanie jest bardzo istotnym elementem wpływającym na koszt zobowiązania. To parametr, na który przeważnie zwracamy uwagę, ubiegając się o dodatkowe środki. Doskonale wiemy, że im oprocentowanie jest niższe, tym mniej zapłacimy za pożyczkę. Jednak dla wielu kredytobiorców nie tylko wysokość oprocentowania ma znaczenie. Ważny jest również jego rodzaj. Rodzaj oprocentowania uzależniony jest od decyzji banku lub innego podmiotu, który pożyczki udziela. Niekiedy kredytobiorcy również mogą zdecydować, jakie oprocentowanie wybrać. Czym jest oprocentowanie? Jaki rodzaj oprocentowania wybrać i czy możliwa jest jego zmiana w trakcie spłaty zobowiązania? Odpowiadamy.

Aby dokładnie zrozumieć, jakie są rodzaje oprocentowania, warto wyjaśnić, czym dokładnie jest oprocentowanie kredytu. Oprocentowanie jest zatem wskaźnikiem wyrażającym koszt odsetek kredytu w skali roku. Koszt ten doliczany jest do comiesięcznej raty kredytu w odpowiednich proporcjach. Na podstawie wysokości oprocentowania obliczana jest wysokość odsetek. Choć każdy bank lub pozabankowa firma pożyczkowa może indywidualnie ustalać wysokość oprocentowania, to nie może ono przekraczać wysokości odsetek ustawowych.

Maksymalna wysokość ustawowych odsetek ustalona jest w przepisach i żaden podmiot finansowy nie może ich przekroczyć. Konsument ma prawo wyboru, z której oferty chce skorzystać. Klient może zatem szukać kredytu z niskim oprocentowaniem lub nie zwracać uwagi na wysokość oprocentowania i wybrać kredyt, bazując na innych czynnikach wpływających według niego na atrakcyjność oferty.

Oprocentowanie kredytu składa się z dwóch głównych elementów. Składowe te, to stawka bazowa (referencyjna) i marża banku. Banki nie mają wpływu na stawkę bazową, mogą jednak manewrować wysokością marży, czyli własnego zysku.

Jednak koszty kredytu uzależnione są również od innych czynników i dodatkowych opłat. Na to, ile będziemy musieli zapłacić za kredyt, wpływa jego wysokość, cel kredytu, okres kredytowania, wysokość wkładu własnego (przy kredycie hipotecznym), wysokość ubezpieczenia, nasza sytuacja finansowa, czy równoczesne skorzystanie z innych oferowanych przez bank produktów finansowych. Wszystkie te koszty odzwierciedla RRSO, czyli Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania, która może być wyższa niż samo oprocentowanie.

Niezależnie od tego, czy wybierzemy kredyt online, czy umowę podpisujemy z doradcą w placówce bankowej, odsetki kredytu nie mogą przekroczyć wartości maksymalnej. Maksymalne odsetki kredytu ustalone są w art. 359 Kodeksu cywilnego, § 2:

„Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne)”.

Maksymalna wysokość odsetek kapitałowych obliczana jest na podstawie wysokości stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego według następującego wzoru:

2 x (stopa referencyjna NBP + 3,5%),

Obecnie (22.08.2023) stopa referencyjna NBP wynosi 6,75%,

Zatem maksymalna wysokość odsetek wynosi:

2 x (6,75% + 3,5%) = 2 × 10,25% = 20,5%

Jeżeli zatem szukamy oferty kredytu, możemy zwrócić uwagę właśnie na ten parametr. Korzystniej, aby odsetki były jak najniższe.

Jeżeli korzystamy z kredytu gotówkowego lub hipotecznego, możemy spotkać się z dwoma rodzajami oprocentowania. Banki oferują kredyty z oprocentowaniem stałym lub oprocentowaniem zmiennym.

Oprocentowanie stałe oznacza, że przez cały okres kredytowania wysokość odsetek jest na stałym poziomie lub przy kredytach długoterminowych może zmienić się np. po pięciu latach.

Z kolei oprocentowanie zmienne podlega zmianom w zależności od przyjętej stawki WIBOR. Przy stawce WIBOR M3 wysokość oprocentowania zmienia się co 3 miesiące, przy stawce WIBOR M6 oprocentowanie zmienia się co 6 miesięcy. Jest to zdecydowanie popularniejsza forma oprocentowania kredytów w Polsce. Obecnie przez wysokie stopy procentowe ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej osoby, które skorzystały z kredytu ze zmiennym oprocentowaniem, borykają się ze znacznie wyższymi ratami, niż miało to miejsce jeszcze 3 lata temu. Stąd wiele osób zastanawia się, czy istnieje możliwość zmiany oprocentowania zmiennego na oprocentowanie stałe.

Jeszcze w 2021 roku około 95 procent kredytów hipotecznych cechowało się zmiennym oprocentowaniem. Jednak wprowadzona przez Komisję Nadzoru Finansowego Rekomendacja S w grudniu 2019 roku, przyzwoliła na powolną zmianę tej sytuacji. Banki zostały więc zobowiązane do wprowadzania kredytów ze stałym lub częściowo stałym oprocentowaniem. Ponadto banki od tej pory zostały zobligowane do zmiany oprocentowania ze zmiennego na stałe na życzenie klientów. Zmiany te zostały wprowadzone ze względu na chęć ograniczenia ryzyka stopy procentowej. Dotyczy ono między innymi wielokrotnych zmian stóp procentowych, a co za tym idzie częstych zmian wysokości rat kredytu. Bez wątpienia konsumenci, którzy posiadają kredyt hipoteczny ze zmiennym oprocentowaniem, dotkliwie odczuli wpływ wzrostu stóp procentowych na swoją sytuację finansową. Więcej informacji o kosztach kredytu, oprocentowaniu i RRSO znajdziemy na stronie internetowej lendup.pl.

Komisja Nadzoru Finansowego w swojej Rekomendacji S dała wyraźne wskazówki bankom:

„Bank powinien umożliwić klientowi detalicznemu zmianę formuły oprocentowania kredytu ze zmiennej stopy procentowej na stałą stopę procentową lub okresowo stałą stopę procentową – dotyczy to również umów kredytowych zawartych przed wejściem w życie niniejszej Rekomendacji”.

To jasny sygnał dla kredytobiorców, że mogą ubiegać się o zmianę oprocentowania swojego kredytu na oprocentowanie stałe lub okresowo stałe. Jak to zrobić?

Jeśli chcemy zmienić oprocentowanie ze zmiennego na stałe, musimy złożyć stosowny wniosek w banku, z którym podpisaliśmy umowę. W niektórych bankach wniosek możemy złożyć całkowicie zdalnie, bez konieczności wychodzenia z domu za pośrednictwem serwisu transakcyjnego. Z kolei część banków wymaga stawienia się w placówce banku. Często wniosek możemy również złożyć, dzwoniąc na infolinię, na której wsparciem wykaże się konsultant.

Czy za zmianę umowy i sporządzenie aneksu bank pobiera opłaty? Tak naprawdę wiele zależy od banku. Niekiedy sporządzenie aneksu nie generuje dodatkowych opłat. Są jednak banki, które za zmiany w umowie wprowadziły dodatkowe opłaty. Często wiąże się to z kosztem od 200 do 300 złotych.

Oprócz dodatkowych kosztów możemy się spodziewać, że bank będzie chciał ponownie zbadać naszą zdolność kredytową. W tym celu często wymagane jest zaświadczenie o zarobkach i zatrudnieniu od naszego przełożonego. Większość aneksów generowana jest automatycznie i często nie jest wymagane stawienie się w banku, aby aneks podpisać.

Zmiana oprocentowania na stałe z pewnością wpłynie na stabilizację naszej sytuacji finansowej. Stałe oprocentowanie jest gwarancją, że wysokość rat kredytu nie będzie wrastać wraz ze wzrostem stóp procentowych. To również korzystne rozwiązanie dla tych osób, które nad wyraz cenią sobie przewidywalność i stabilność. Jeżeli jednak stopy procentowe zaczną spadać, to raty kredytów ze stałym oprocentowaniem nie ulegną zmianom. Dlatego warto rozważyć, co jest dla nas korzystniejsze i na czym bardziej nam zależy.

Artykuł Sponsorowany