Wyburzona w połowie maja kamienica przy ulicy Cyniarskiej 13 stała się własnością Gminy Bielsko-Biała w listopadzie 2021 roku. Na podstawie uchwały Rady Miejskiej oddana została w zamian za działkę deweloperską w dzielnicy Kamienica, o powierzchni 1,25 ha. Już wtedy wiadomym było, że w sprawie kamienicy przy Cyniarskiej 13 prowadzone było postępowanie, które może uniemożliwić wyburzenia kamienicy. Właśnie taki cel zakupu przedstawił radnym Prezydent Miasta. Poniżej przedstawiamy kalendarium wydarzeń, które doprowadziły do bulwersującego wyburzenia kamienicy. 

2019/2020 – prace projektowe prowadzone w MZD, zakończone przyjęciem projektu, którego koszt oszacowano na ok. 20 mln zł. Co ciekawe, według komunikatu ze strony Urzędu Miejskiego: „(…)nawiązując do historycznego układu urbanistycznego przebudowany zostanie odcinek ul. Cyniarskiej od Placu Wojska Polskiego do budynku nr 13”

27 sierpnia 2021 – Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wpisu kamienicy do rejestru zabytków i powiadomił władze miasta, że od momentu wszczęcia procedury nie mogą podejmować żadnych działań, które mogłyby naruszać substancję lub zmieniać wygląd budynku

23 września 2021 – Rada Miejska podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na zamianę niezabudowanej nieruchomości ozn. jako dz. 1337/10 obręb Kamienica, na zabudowaną nieruchomość składającą się z dz.: 191/8 i 800/1 obręb Biała Miasto; oznacza to, że radni wyrazili zgodę na nabycie kamienicy przy Cyniarskiej 13 w zamian za oddanie działki deweloperskiej w dzielnicy Kamienica, o powierzchni 1,25 ha. Miejska działka przy ul. Grondysa została wyceniona na 6,5 mln zł, natomiast kamienica przy Cyniarskiej 13 na 6,18 mln zł, zatem spółka Conceptinvestments.pl (właściciel kamienicy) miała dopłacić jeszcze ok. 330 tys. zł.

Przed podjęciem uchwały radni klubu Niezależni.BB (Jerzy Bauer, Janusz Okrzesik, Tomasz Wawak, Małgorzata Zarębska) złożyli interpelację, w której wskazywali na ryzyko związane z wpisem do rejestru zabytków i apelowali o wstrzymanie się z decyzją do czasu ostatecznego wyjaśnienia sprawy. Argumentacja została odrzucona przez Prezydenta Miasta i większość radnych, którzy uchwalili zgodę na zamianę. Za uchwałą głosowali radni: Renata Gruszka, Krzysztof Jazowy, Piotr Kochowski, Karol Markowski, Roman Matyja, Dorota Piegzik-Izydorczyk, Maksymilian Pryga, Rafał Ryplewicz, Urszula Szabla, Bronisław Szafarczyk, Szczepan Wojtasik (wszyscy z klubu prezydenckiego „Wspólnie dla Bielska-Białej”, obecna nazwa Klub Radnych Jarosława Klimaszewskiego)

23 listopada 2021 – został zawarty akt notarialny umowy zamiany nieruchomości między Prezydentem Miasta a spółką Conceptinvestment.pl, dotychczasowym właścicielem kamienicy przy Cyniarskiej 13; kamienica została przekazana w zarządzanie ZGM, a Conceptinvestment.pl stała się posiadaczem działki deweloperskiej w dzielnicy Kamienica

Listopad 2021 – wyłączenie części placu i początek inwestycji

17 grudnia 2021 – decyzja Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o wpisie modernistycznej kamienicy do rejestru zabytków (uzasadniony „potrzebą ochrony budynku jako przykładu międzywojennej architektury modernistycznej, a także w celu zachowania jedynego elementu dawnej historycznej zachodniej pierzei ulicy Cyniarskiej”). Władze miasta odwołały się od decyzji Konserwatora do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

3 stycznia 2022 - została wydana decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (tzw. ZRID), która obejmowała m.in. rozbiórkę kamienicy. Organ wydający decyzję o realizacji inwestycji drogowej (Prezydent Miasta) nie uwzględnił negatywnej opinii Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

22 lutego 2022 – wizyta Prezydenta Jarosława Klimaszewskiego i wiceprezydenta Przemysława Kamińskiego u wiceministra kultury Jarosława Sellina, pełniącego obowiązki Generalnego Konserwatora Zabytków; powołanie Narodowego Instytutu Dziedzictwa jako biegłego do rozstrzygnięcia sporu

7 marca 2022 – decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego (powoływanego przez Starostę/Prezydenta Miasta) o nakazie rozbiórki budynku przy ul. Cyniarskiej 13 ze względu na stan techniczny stanowiący zagrożenie; 

21 kwietnia 2022 – Rada Miejska podejmuje uchwałę w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie mieszkalnictwa, usług i terenów zieleni, dla rejonu ul. Kolistej (obejmującą również działkę deweloperską, będącą przedmiotem zamiany z miastem). Zdaniem części radnych oraz ekspertów wprowadzone uchwałą zmiany mogą wpłynąć na wzrost wartości działki. 

13 maja 2022 – w piątek, po 15.30 czyli po godzinach pracy urzędów, rozpoczęto wyburzanie kamienicy przy Cyniarskiej 13. Na miejscu pojawił się Kierownik Delegatury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i wydał decyzję o wstrzymaniu rozbiórki. Na polecenie również obecnego na miejscu wiceprezydenta Przemysława Kamińskiego wykonawca nie przerwał prac i dokonał 14 maja całkowitej rozbiórki budynku. Wiceprezydent Kamiński powoływał się na decyzję ZRID oraz nakaz rozbiórki wydany przez PINB (zdaniem Konserwatora wydaną z przekroczeniem uprawnień)

17 maja 2022 - konserwator skierował do Prokuratury Okręgowej w Bielsku-Białej zawiadomienie o „popełnieniu czynu zabronionego w postaci zniszczenia zabytku przez nieznane osoby”. Czyn ten z uwagi na umyślność działania jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. W przypadku skazania za umyślne zniszczenie zabytku, sąd zobowiązany jest orzec na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków nawiązkę w wysokości do wartości zniszczonego zabytku. Do postępowania dołączył Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.