Najbardziej znanym, funkcjonującym do dziś, hotelem Bielska jest Hotel President. Nie jest to jednak najstarszy hotel w Bielsku.

Takie miano nosi powstały w 1856 r. hotel Nordbahn (na początku noszący nazwę Zajazd Zur Nordbahn) znajdujący się przy dzisiejszej ulicy Barlickiego 22. Powstanie hotelu wiązało się bezpośrednio z uruchomieniem linii kolejowej w 1855 roku. Dzisiejsza ulica Barlickiego (wtedy Kolejowa) stała się głównym traktem łączącym miasto ze stacją kolejową. Nic więc dziwnego, że powstał tutaj nie tylko hotel Nordbahn, ale także inne: National pod numerem 8 (data uruchomienia nie jest znana, działał już w 1869 r.), Langer otwarty w 1879 roku pod numerem 20, oraz największy, Grand pod numer 15. Co ciekawe, ogród tego hotelu znajdował się w miejscu… dzisiejszego parkingu hotelu President. 
Żaden z hoteli przy ulicy Kolejowej nie pełnił swojej funkcji dłużej niż do początku II wojny światowej.

Wspomniany na wstępie Hotel President powstał „dopiero” w roku 1892 według projektu Karola Korna i nazwany został - na cześć cesarza Franciszka Józefa I – Kaiserhof. Dzisiejsza nazwę  obiektowi nadano w 1922 roku na cześć pierwszego prezydenta Rzeczpospolitej – Gabriela Narutowicza.W 1896 roku w hotelu otwarto pierwszą w Bielsku sala kinową.
Co ciekawe, w budynku nie zawsze prowadzona była działalność hotelarska. Latem 1939 roku hotel został zaadaptowany na główną kwaterę dowództwa Grupy Operacyjnej „Bielsko” armii „Kraków”. Do 1960 roku  mieściły się tutaj: szpital, biura oraz Miejski Dom Kultury. Ponowne otwarcie hotelu nastąpiło w roku 1962, już w połączonym Bielsku-Białej.
Jeszcze jednym, wartym odnotowania hotelem w Bielsku jest nieistniejący dziś Hotel Royal, który mieścił się przy przedwojennej ulicy Cesarza Franciszka Józefa 39 (dziś 3 Maja 39, róg Piastowskiej - naprzeciw dworca kolejowego). Hotel powstał w roku 1912 i posiadał bogato wyposażone pokoje z łazienkami, bieżącą wodą, centralnym ogrzewaniem i światłem elektrycznym. Na parterze mieściła się elegancka kawiarnia oraz restauracja. W 1927 roku nazwę hotelu zmieniono na Hotel Polski, a po wojnie na Hotel Beskid. W latach 80. nie pełnił już funkcji hotelowej, lecz stał się siedzibą bielskiej SB.

W Białej: Pod Czarnym Orłem

Najbardziej znanym hotelem Białej był hotel Pod Czarnym Orłem otwarty w 1906 roku. Stojący do dziś przy ul. 11 Listopada 60 okazały gmach powstał w 1905 według projektu Alexandra Neumanna w miejscu dawnego zajazdu z czasów wytyczania traktu cesarskiego (koniec XVIII wieku). Nazwa „Pod Czarnym Orłem” nawiązywała do dwugłowego czarnego orła Habsburgów, choć orzeł wieńczący fasadę budynku jest jednogłowy. Budowę sfinansował bialski fabrykant, właściciel fabryki wódek i likierów – Jakub Gross. Swą funkcję obiekt stracił w latach 90. XX wieku, gdy przekształcony został w pasaż handlowy i biurowiec. Jedną z pamiątek po hotelu jest okazała Sala Redutowa na I piętrze budynku.

Hotele w Cygańskim Lesie

Pisząc o najstarszych obiektach hotelowych w mieście trudno nie wspomnieć o obiektach powstających w leżącym poza Bielskiem Cygańskim Lesie. Miejscowość ta była bowiem nie tylko miejscem wznoszenia willi bogatych mieszczan. W drugiej połowie XIX wieku zaczęły tutaj także powstawać  domy kuracyjne, gospody i hotele. Pierwszy Kurhaus (dom kuracyjny) w Cygańskim Lesie wybudowano w 1870 roku przy dzisiejszej ulicy Olszówka 20. To właśnie tutaj, w dawnej sali restauracyjnej funkcjonuje dziś Dom Kultury. 
Tuż obok powstał w 1895 roku Hotel Beskid. Ozdobą budynku była drewniana, przeszklona restauracja.

Część obiektów nie przetrwała do dzisiejszych czasów. Przykładem może być Hotel Bernard, uznawany za najpiękniejszą drewnianą budowlę w Cygańskim Lesie na początku XX wieku. Hotel spłonął w latach 60-tych XX wieku. 

Jarosław Zięba