Na majowej sesji Rady Miejskiej przedstawiono „Ocenę zasobów pomocy społecznej”. Ten coroczny raport zawiera dane dotyczące skali ubóstwa w mieście oraz te działania samorządu, które mają ubóstwu i problemom społecznym przeciwdziałać. Tym razem raport opisywał rok, który przeżyliśmy pod znakiem pandemii. Czy społeczność naszego miasta zbiedniała przez COVID?

Na początku ub. roku w Bielsku-Białej mieszkało 170 663 osoby, z czego 52,7 to kobiety, a 47,3% - mężczyźni. Osób w wieku przedprodukcyjnym (dzieci i młodzież) było 17,4%, w wieku produkcyjnym – 57,0%, a stale rosnąca ilość osób w wieku poprodukcyjnym wyniosła w ubiegłym roku 25,6%. Drugim oprócz wieku wskaźnikiem, który ma wpływ na ilość świadczeń z pomocy społecznej jest zmiana struktury gospodarstw domowych: coraz mniej jest rodzin wielopokoleniowych, stąd coraz większe zapotrzebowanie na różnorodne formy wsparcia dla osób starszych i niepełnosprawnych. Miasto prowadzi m.in. 7 klubów dla seniorów (ich liczba rośnie z roku na rok) oraz jedno hospicjum stacjonarne. 

W 2020 roku wsparcie z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej uzyskało 2045 środowisk (gospodarstw domowych), liczących prawie 3600 osób. Jest to mniej o ponad 400 środowisk niż rok wcześniej. Zmalała też liczba osób długotrwale korzystających z pomocy MOPS – było ich nieco ponad tysiąc, o 200 mniej niż w 2019. Warto zwrócić uwagę na przyczyny trudnej sytuacji życiowej podopiecznych MOPS, gdyż wbrew utartej opinii to nie uzależnienie od alkoholu jest najczęstszą przyczyną, lecz długotrwała lub ciężka choroba (947 osób). 

Wśród korzystających z opieki społecznej znajdziemy 195 osób poniżej 17 roku życia. Dobra wiadomość jest taka, że jeszcze w 2018 roku dzieci objętych opieka MOPS było aż 586. Rośnie jednak liczba osób starszych, nieaktywnych zawodowo, wspieranych przez MOPS. 

Ze stałego zasiłku pieniężnego korzystało 411 osób, z tego aż 370 to osoby mieszkające samotnie. Ogółem na zasiłki stałe budżet miasta przeznaczył w ub. roku 1,95 mln złotych. Z kolei na zasiłki okresowe wydano 417 tys. zł. Otrzymały je 563 osoby, a główne przyczyny przyznania takiego zasiłku to bezrobocie (68 osób), długotrwała choroba (107 osób) i niepełnosprawność (238 osób). Z zasiłków celowych, głównie z dofinansowania na posiłki w szkole, skorzystały 1052 osoby na kwotę 1,86 mln złotych. Miasto sfinansowało też 23 świadczenia na sprawienie pogrzebu. Z budżetu miasta pokrywane są też koszty pobytu 374 osób w domu pomocy społecznej, co kosztuje podatników 12,1 mln złotych.

Na rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych przeznaczono w zeszłorocznym budżecie 5,6 mln złotych (większość środków pochodzi z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – PFRON). Największe kwoty zostały wydane na likwidację barier architektonicznych (725 tys. zł) oraz dofinansowanie zakupu sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego (prawie milion złotych).

Mieszkania komunalne

W zasobach gminy pozostają 6 372 mieszkania komunalne, lecz ich ilość maleje z roku na rok (w ciągu dwóch lat spadła o 85). Na liście oczekujących na mieszkanie z zasobów miejskich było w 2020 roku 550 osób. Kolejka po gminne mieszkanie nieznacznie maleje, ale zauważalna poprawa nastąpi zapewne dopiero po oddaniu do użytku nowych budynków komunalnych przy ul. Wapiennej i Solskiego.

Spośród mieszkań gminnych 186 to lokale socjalne, o obniżonym standardzie. Na przydział takiego mieszkania oczekiwały w ub. roku 94 osoby, część z nich po wyrokach eksmisyjnych.  

Opieka nad najmłodszymi

W Bielsku-Białej funkcjonuje 30 instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 (25 żłobków, 4 kluby dziecięce i 1 dzienny opiekun). Łącznie w tych placówkach jest ponad 800 miejsc, w tym w samorządowym Żłobku Miejskim – 203. Na terenie miasta działa też 87 przedszkoli (7 872 miejsca) i 15 placówek wsparcia dziennego (524 miejsca)

Bezrobocie

Optymistycznie wygląda skala bezrobocia. Pomimo tego, że ilość bezrobotnych w zeszłym roku wzrosła o ponad 1 tys. osób, to stopa bezrobocia wynosząca 2,7% i tak należy do najniższych w województwie (wskaźnik 4,9%) i w kraju (wskaźnik 6,2%). Większość bezrobotnych to kobiety (53,4%). Mniej niż jedna czwarta zarejestrowanych w Urzędzie Pracy to osoby młode poniżej 30 roku życia, a ponad 27% to osoby po pięćdziesiątce. Jeśli chodzi o wykształcenie osób bezrobotnych, to najliczniejszą grupę stanowią osoby z wykształceniem wyższym (aż 23,1%), zaraz potem jest grupa osób z wykształceniem zawodowym (22,3%). Spada odsetek osób uznanych za długotrwale bezrobotnych: w 2019 roku było ich 38%, w 2020 – 34,5%.