10 najważniejszych informacji dotyczących utylizacji śmieci

Odpady to jeden z największych problemów współczesnego świata. W trosce o środowisko poddajemy je utylizacji, by redukować ich ilość na naszej planecie. Różne rodzaje nieczystości wymagają odmiennego podejścia i technologii.

Niemalże każdy aspekt życia niesie ze sobą konieczność wytwarzania odpadów, które są następnie wywożone i poddawane utylizacji. Jak każda dziedzina, tak i wywóz śmieci podlega regulacjom prawnym. Skrywa także wiele ciekawostek.

Regulacje prawne dotyczące odpadów

Przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach definiują odpady jako każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub jest do tego zobowiązany. Wymieniają również kategorie nieczystości, sposoby ich składowania, przetwarzania oraz utylizacji.

Utylizacja – więcej niż niszczenie

W powszechnym mniemaniu utylizacja odpadów to ich trwałe niszczenie. Tymczasem jest to również odzyskiwanie surowców wtórnych, które pozwala na znaczną redukcję nieczystości, jak również obniżanie kosztów produktu finalnego. Przerabia się bowiem gotowy surowiec bez konieczności wdrażania kosztownego i skomplikowanego procesu produkcji opakowań.

Unieszkodliwianie odpadów

Jest to szereg procesów biologicznych, chemicznych lub fizycznych, które przekształcają śmieci do postaci niezagrażającej zdrowiu i życiu ludzkiemu oraz środowisku. W Polsce najczęściej stosuje się składowanie oraz przekształcanie termiczne. Pierwsza metoda jest najprostsza, wymaga jednak odpowiedniego miejsca do składowania nieczystości, co szczegółowo określa dyrektywa unijna z 26 kwietnia 1993 r. Druga metoda obejmuje termiczne przekształcenie odpadów oraz oczyszczenie gazów powstałych w procesie spalania; wymaga więc sporego nakładu finansowego i wybudowania spalarni.

Kary i sankcje

Z zapisu ustawy o odpadach wynika, że w stosunku do poszczególnych rodzajów odpadów należy wykonać odpowiednie czynności. Za niestosowanie się do przepisów grozi odpowiedzialność karna. Nie wolno spalać śmieci w domowych piecach, na ogródkach działkowych, ani też wywozić ich do lasu. Sankcjom podlegają również osoby, które przeprowadzą niewłaściwą utylizacjęodpadów medycznychi weterynaryjnych.

Utylizacja odpadów komunalnych

Odpady komunalne to głównie te wytwarzane w gospodarstwach domowych. Około 50% z nich stanowią odpady biodegradowalne (kuchenne i ogrodowe). Można je zutylizować w sposób prosty i przyjazny środowisku, składując na kompostowniku. Pozostałe śmieci należy posortować w zależności od ich rodzaju do pojemników w odpowiednich kolorach. Należy pamiętać, by z odpadów komunalnych wykluczyć odpady niebezpieczne, takie jak sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie czy przeterminowane leki i chemikalia.

Utylizacja odpadów przemysłowych

Odpady tego typu charakteryzują się dużą masą; stanowią też zagrożenie dla środowiska naturalnego oraz zdrowia i życia ludzkiego. Są efektem ubocznym prac wydobywczych czy procesów hutniczych i energetycznych. Wymagają innych rozwiązań niż odpady komunalne. Znajdują zastosowanie przy produkcji materiałów budowlanych, w technologiach górniczych oraz niwelowaniu wyrobisk powierzchniowych. Odpady przemysłu hutniczego znakomicie sprawdzają się w roli dodatków do cementu oraz w podbudowie dróg. Stosowane są również przy wypełnianiu nieczynnych wyrobisk górniczych.

Utylizacja odpadów niebezpiecznych

Do odpadów niebezpiecznych należą m.in. azbest, zużyte baterie i akumulatory oraz odpady medyczne i weterynaryjne. Na szczególną uwagę zasługują odpady medyczne, które nie mogą być łączone z innymi rodzajami śmieci. By mieć pewność, że ich utylizacja przebiegnie zgodnie z prawem, warto skorzystać z usług certyfikowanego pogotowia sanitarno-epidemiologicznego, jak na przykład „ Nowista”. Niebezpieczny materiał zostanie wyizolowany, zamknięty w specjalnych pojemnikach oznaczonych logo „biohazard” i przetransportowany do spalarni.

Odzyskiwanie surowców

Załącznik nr 5 ustawy o odpadach podaje, że odzysk to działania polegające na całkowitym lub częściowym wykorzystaniu odpadów w celu odzyskania energii, surowców lub materiałów. Część śmieci może zostać wykorzystana ponownie jako paliwo czy nawóz.

Utylizacja padliny

Terminem „utylizacja” określa się również proces przerobu martwych zwierząt oraz produktów ubocznych powstających w przemyśle mięsnym i rybnym na mączki pastewne, tłuszcze techniczne, żelatynę czy kleje. Utylizacja padliny ma także znaczenie sanitarne. Pozwala bowiem likwidować ewentualne ogniska chorób zakaźnych i rozwiązuje problem padłych zwierząt dzikich i gospodarczych.

Recykling odpadów

Recykling polega na powtórnym przetworzeniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach. Najczęściej przytaczane przykłady recyklingu to ponowne wykorzystanie szkła, tworzyw sztucznych, aluminium i papieru. Coraz częściej wymienia się też recykling organiczny, czyli biologiczne przetwarzanie odpadów, które przebiega na drodze kompostowania lub fermentacji.